Emekli Vergi Dairesi Müdürü Ömer Yılmaz yazdı: " Kafamızı rahat yastığa koyalım derim."
Devletin denk bütçe uygulamasının en belirleyici faktörü olan vergi gelirlerinin güvenliği için birçok tedbirlere başvurması en doğal hakkıdır. İşte bu kapsamda 17 Ekim 2024 tarihli ve 32695 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 328 numaralı Gelir Vergisi Genel tebliğiyle, konutunu ve iş yerini kiraya verenler ve bunları kiralayanların, kiraya ilişkin tahsilat ve ödemelerini bankalar veya Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi tarafından düzenlenen belgelerle tevsik etmeleri zorunluluğu getirilmiştir. Bu ödemelerin banka ya da posta idaresi vasıtası ile yapılmasını hüküm altına almış bulunmaktadır. Daha önceki uygulamada sadece işyeri kiraları ile konut kiralarında da belli miktarın (500 TL) üzerinde olanlara bu zorunluluk getirilmiş bu kapsamda da konut kiralarında özel usulsüzlük cezasının sadece kiraya verene uygulanacağını hüküm altına alınmıştı.
Ancak 328 numaralı Gelir Vergisi Genel tebliğiyle bu hüküm tamamen kaldırılmış tüm kiralama işlemlerinin kiracı ve kiralayan ayrımı yapılmadan tevsik edici belge kapsamında olmayan tüm ödemelerin ceza hükümleriyle muhatap olmalarının önü açılmıştır.
Anılan genel tebliğ ile Haftalık, günlük veya benzeri şekilde kısa süreli konut kiralamalarına ilişkin yapılan tahsilat ve ödemeler de tevsik kapsamındadır.
Konut ve iş yerini kiraya verenler ve bunları kiralayanların, kira bedeline ilişkin mahkeme ve icra yoluyla veya ayni olarak yaptıkları tahsilat ve ödemeler tevsik zorunluluğu kapsamında değildir.
Hisseli gayrimenkullerin kiralanmasında, kira bedelinin tamamının kiraya verenlerden birine bankalar veya Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi aracılığıyla ödenmesi durumunda, tevsik zorunluluğunun yerine getirildiği kabul edilir.
Ceza uygulaması anılan genel tebliğ gereğince aşağıdaki gibi olacaktır:
“213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 355 inci maddesinde yer alan hüküm uyarınca, 213 sayılı Kanunun mükerrer 257 nci maddesiyle getirilen zorunluluklara uymayanlara özel usulsüzlük cezası kesilmesi gerekmektedir.
Anılan madde uyarınca, bu Tebliğ ile getirilen zorunluluklara uymayanların her birine, her bir işlem için 28/7/2024 tarihli ve 7524 sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 13 üncü maddesi ile 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 355 inci maddesinde yapılan değişiklik uyarınca;
Birinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabı hakkında 20.000 Türk lirasından, İkinci sınıf tüccarlar, defter tutan çiftçiler ile kazancı basit usulde tespit edilenler hakkında 10.000 Türk lirasından,
Yukarıda yazılı bulunanlar dışında kalanlar hakkında 5.000 Türk lirasından,
Az olmamak üzere işleme konu tutarın %10’u nispetinde özel usulsüzlük cezası kesilir.
Ancak, bir takvim yılı içinde kesilecek özel usulsüzlük cezasının toplamı 20 milyon Türk lirasını geçemez.
Tevsik zorunluluğuna aykırı bir şekilde ödeme yapanların; durumu, ödemeyi takip eden beş iş günü içerisinde kendiliğinden idareye bildirmesi halinde, ödemede bulunan adına bu düzenleme uyarınca özel usulsüzlük cezası kesilmez.
Tahsilat ve ödemelerini banka, benzeri finans kurumları veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsik etme zorunluluğuna uymayanlar için asgari ve azami miktarları belirtilmiş olan tutarlar ile ceza miktarları her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Kanun uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında, takvim yılı başından geçerli olmak üzere artırılarak uygulanır.”
Değerli okurlar görüldüğü gibi cezaya muhatap olmamak için kira ödemelerinin mutlak suretle banka veya posta idaresinden yapılması gerekmektedir. Kiraya veren ve kiracı ayrı ayrı sorumlu ve ceza muhatabıdır. Bu konuya gerekli önemi vererek herhangi bir ceza ile muhatap olmamak en güzeli ve ayrıca da vatandaşlık görevidir. Neticede kiraya veren mükellefler istisnayı aşmaları durumunda yıllık gelir vergisi beyannamelerini buna göre vermeleri ve vatandaşlık görevini yerine getirmenin mutluluğunu yaşamaları yerinde bir uygulamadır. Zira herkesin kamu giderlerini imkanları ölçüsünde karşılama zorunluluğu Anayasal bir görev olarak addedilmiştir. Hele de günümüzde etrafımız ateş çemberine dönüştüğü şu günlerde yurt savunmasının temel karşılığı olan vergi hiç bir zaman bu kadar önem taşımamıştır. Gerçi her zaman her ortamda vergi ödevi kutsal bir görev ve ödev olarak en baş köşede yer almışsa da şimdilerde bu daha da belirgin bir hal aldığı herkesçe malumdur.
Kısaca kira ödemelerinizde bu hususlara dikkat ederek zilimiz çalınmadan kafamızı rahat yastığa koyalım derim.
Bizden söylemesi.
