Gündem köşesinde Cemalettin Yarkın yazdı: "Anlatılan kitabı satır be satır okudum. Nasıl okumam ki..."
Hasan AKAR, araştırmacı yazar yeteneğini bir kez daha konuşturdu ve Tokat’a, Tokatlılara, Tokat’ın sosyo-kültürel tarihine bu eserini sundu: “Yüz Yılda Tokat – TAŞHAN ve KOMİSYONCULARI.” Bu kitap, yazarımızın 16. eseri olarak 2024’ün ARALIK ayı sonunda yayınlandı. Yani, çiçeği burnunda bir kitap. 16 eserin 4’ü şiir, 12’si araştırma ve inceleme ürünü. Bu 12 kitabın 7’sinde başka yazar – dostlarının da katkı ve imzaları var.
“TAŞHAN ve KOMİSYONCULARI” kitabının yazım hazırlığı 2019 yılında başlamış, ne var ki Covit-19 salgını nedeniyle ara verilmiş ve 2021’de devam edilerek yaklaşık 4 yıl süren çalışma sonunda kitap son şeklini almış. Kitabın ilk sayfalarında TAŞHAN hakkında dört kaynaktan bilgiler aktarılmış. Kervansaray olarak 1631 yılında inşası bitip hizmete açılan TAŞHAN, Osmanlı eseri anıtsal bir binadır ve yaklaşık 400 yıldır adeta zamana meydan okuyor. Kullanım açısından çeşitli evrelerden geçmiş ve bugün itibariyle iç ve dış turizme yönelik yüzüyle şehrimizin cazibe merkezi olmuştur.
Anlatılan kitabı satır be satır okudum. Nasıl okumam ki, 1944’den 1955’e geçen 11 yıl, benim ilk, orta ve lise öğrencilik yıllarımdı, yaz tatillerinde ve diğer üç mevsimde de hafta sonları, TAŞHAN’da rahmetli Babama yardımcı oluyordum. Bu vesileyle Taşhan Komisyoncularını yakından tanıdım. Onların Taşhan’da kurduğu düzende, komisyonculuk, alım-satım, üretici-tüketici ilişkileri, nakliyat-sevkiyat işleri tıkır tıkır işliyordu ve yüksek bir ticari ahlak hakimdi. Özel yaşantıları da buna uygundu. Çünkü bu ahlak, Pir Ahi Evran Veli’nin 13. Yüzyılda kurduğu Ahilik Teşkilatının fütüvvet ahlakı idi ve bütün Anadolu’ya yayılmıştı. Fütüvvet ahlakı; yani doğruluk, cömertlik, mertlik, hakşinaslık, helal kazanca, kul hakkına, kuşların, ağaçların ve bütün canlıların haklarına saygı ve riayet…
Pir Ahi Evran Veli, debbağların piri idi. Hem de şair, hekim ve filozof idi. Bütün ANADOLU şehirlerini dolaştı ve teşkilatını kurdu. Mutlaka TOKAT’a da gelmiştir. Çünkü debbağlık (dabaklık), TOKAT’ta yüzyıllardır bilinen ve halen de yapılan bir zanaat…
1940’lı, 50’li, 60’lı yıllarda TAŞHAN’da komisyonculuk yapmış, diğer illerdeki esnaf ve tüccarla da alım-satım ilişkileri kurmuş, üretici ve tüketiciyi de hep memnun etmiş ve hepsi de rahmeti rahmana kavuşmuş olan 54 kişinin, anılan kitapta yer alan hayat hikayeleri, girişimci iş becerileri ve yüksek ahlak seviyeleri daima anılacak ve yeni nesillere rol-model olacak değer kırattadır.
Araştırmacı yazar ve şair Hasan AKAR’ı yürekten kutluyorum. Kalemine ve emeğine sağlık. Ayrıca, anılan eserin yazılmasını fikren teşvik etmiş ve desteklemiş dostlarından başta Salih Bilgilioğlu ve basımına maddi ve manevi katkı sunmuş Tokat Sebze ve Meyve Komisyoncular Derneği üyelerini can-ı gönülden kutluyorum.
