Ülkenin 26 eyaletinden 22'sinde mpox vakaları görülürken, en çok etkilenen eyalet 4,000 vaka ile Equateur oldu. Geçen yıl KDC'de 14,626 mpox vakası tespit edilmiş ve 654 kişi bu hastalık nedeniyle yaşamını yitirmişti. Mpox virüsü genellikle hayvanlardan insanlara ve nadiren insanlardan insanlara yakın temas yoluyla bulaşıyor. Hastalık, yüksek ateş, kaşıntılı kabarcıklar, titreme, baş ağrısı, kas ağrıları ve halsizlik gibi belirtilerle kendini gösteriyor.
Dünya Sağlık Örgütü'ne (DSÖ) göre, mpox hastalığında ölüm oranı yüzde 3 ile 6 arasında değişiyor. Bazı ülkelerde eksik raporlama nedeniyle gerçek vaka ve ölüm sayılarının daha yüksek olduğu düşünülüyor. DSÖ, mpox'un yayılmasını önlemek için küresel sağlık önlemlerinin artırılması gerektiğine dikkat çekiyor.
Mpox salgını, dünya genelinde sağlık otoritelerini harekete geçirirken, KDC'de halk arasında panik havası yaşanıyor. Sağlık Bakanlığı, salgını kontrol altına almak için yoğun çaba sarf ediyor ve halka hijyen kurallarına uymaları, hastalık belirtileri gösteren kişilere yaklaşmamaları konusunda uyarılarda bulunuyor.
Uzmanlar, mpox virüsünün yayılmasını önlemek için hızlı ve etkili müdahalelerin şart olduğunu vurguluyor. Aşı geliştirme çalışmaları sürerken, mevcut sağlık altyapısının güçlendirilmesi ve halkın bilinçlendirilmesi büyük önem taşıyor. Salgının kontrol altına alınamaması durumunda, mpox'un küresel bir sağlık krizine dönüşme potansiyeli bulunuyor.
Mpox (maymun çiçeği) nedir?
Mpox, eski adıyla maymun çiçeği (monkeypox), Poxviridae ailesine ait bir virüs olan Monkeypox virüsünün neden olduğu bir hastalıktır. İlk kez 1958 yılında laboratuvar maymunlarında keşfedilmiştir, bu nedenle "maymun çiçeği" olarak adlandırılmıştır. İnsanlarda ise ilk vaka 1970 yılında Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde kaydedilmiştir.
Mpox Belirtileri
Mpox enfeksiyonunun belirtileri genellikle ateş, baş ağrısı, kas ağrıları, sırt ağrısı, halsizlik ve lenf bezlerinde şişlik ile başlar. Bu başlangıç belirtilerini, genellikle yüz ve vücutta başlayan, sonra diğer bölgelere yayılan cilt döküntüleri takip eder. Döküntüler önce düz, kabarık lekeler olarak başlar ve daha sonra su dolu kabarcıklara ve püstüllere dönüşerek kabuklanır.
Bulaşma Yolları
Mpox virüsü, enfekte hayvanlardan insanlara, enfekte hayvanların kanı, vücut sıvıları veya deri lezyonlarıyla doğrudan temas yoluyla bulaşabilir. Ayrıca, enfekte hayvanların etiyle temas eden veya bu eti tüketen kişiler de risk altındadır. İnsanlar arasında ise, enfekte bir kişiyle yakın fiziksel temas, solunum yoluyla büyük damlacıklar aracılığıyla veya virüs bulaşmış nesnelerle (giysiler, yatak takımları vb.) temas yoluyla bulaşabilir.
Önlenmesi ve Tedavisi
Mpox'a karşı spesifik bir tedavi olmamakla birlikte, semptomatik tedavi ve destekleyici bakım sağlanabilir. Çiçek aşısının Mpox virüsüne karşı da koruyucu olduğu bilinmektedir. Aşılama, enfeksiyon riskini azaltmada etkili olabilir.
Salgınlar
Mpox genellikle Orta ve Batı Afrika'da, tropikal yağmur ormanlarına yakın kırsal alanlarda görülür. Ancak, zaman zaman bu bölgelerin dışında da vakalar rapor edilmiştir. Örneğin, 2022 yılında Avrupa ve Amerika kıtalarında da vakalar bildirilmiştir. Bu gibi durumlarda, virüsün yayılmasını önlemek için sağlık yetkilileri hızlıca temaslı takibi yapar, karantina önlemleri alır ve gerekli aşılama programlarını uygular.
Mpox salgınları, genellikle zoonotik hastalıkların (hayvanlardan insanlara bulaşan hastalıklar) artan küreselleşme, seyahat hareketliliği ve ormanlık alanların tahrip edilmesi gibi faktörlerle bağlantılıdır. Bu yüzden, küresel sağlık otoriteleri tarafından yakından izlenmekte ve kontrol altında tutulmaya çalışılmaktadır.
