Türk iş dünyasının öncülerinden ve Cumhuriyet döneminin önemli isimlerinden biri olan Memet Nuri Demirağ'ın hayatı, demiryolu inşaatlarından havacılık alanındaki yeniliklere kadar geniş bir perspektifte geçmiştir. Türkiye'nin ilk yerli sigara kağıdını üretmekten, demiryolu ağını genişletmeye, uçak fabrikası kurma girişimlerinden siyasi kariyerine kadar birçok alanda önemli adımlar atan Demirağ'ın yaşam öyküsü, ülkenin modernleşme sürecine dair önemli bir panoramayı sunmaktadır. Peki, Nuri Demirağ Kimdir, Nereli? Nuri Demirağ nasıl zengin oldu? Nuri Demirağ ne yaptı kısaca? Ismet inönü uçak fabrikasını kapattı mı? Ilk uçak fabrikasını kim kapattırdı? İşte Nuri Demirağ biyogrofisi!

Nuri Demirağ Kimdir?

Memet Nuri Demirağ (1886, Divriği, Sivas - 13 Kasım 1957, İstanbul), Türk iş insanı ve siyasetçi olarak tanınan bir isimdir. Hayatı, demiryolu inşaatlarından havacılık alanındaki yeniliklere, siyasi girişimlerden hayır işlerine kadar geniş bir yelpazede geçmiştir.

Gençlik Yılları ve Eğitimi

1886 yılında Divriği kasabasında doğan Memet Nuri Demirağ, Mühürdarzade Ömer Bey'in oğlu olarak dünyaya geldi. Babasını üç yaşında kaybetmesine rağmen, annesinin himayesi ve teşvikiyle kendi kendine yetişti. Ortaöğrenimini Divriği Rüştiye Mektebi'nde tamamladıktan sonra, Ziraat Bankası'nda memurluk sınavını kazanarak iş hayatına adım attı.

İlk Girişimleri ve İlk Yerli Sigara Kağıdı Üretimi

1918'de Maliye Bakanlığı'ndan istifa eden Demirağ, ticaret dünyasına adım attı. Sigara kağıdı üretimine odaklanarak Eminönü'nde küçük bir dükkânda Türkiye'nin ilk yerli sigara kağıdını üretti. Bu girişimi, "Türk Zaferi" adını verdiği sigara kağıtlarıyla büyük ilgi gördü, özellikle Türk Kurtuluş Savaşı yıllarında.

Demiryolu İnşaatları ve Soyadı Değişikliği

1926'da Fransız şirketinin vazgeçtiği Samsun-Sivas demiryolu inşaatını üstlenen Demirağ, Türkiye'nin ulaşım sorununa çözüm getirmek adına önemli bir adım attı. Kardeşi Abdurrahman Naci Bey ile birlikte çalışarak Samsun-Erzurum, Sivas-Erzurum ve Afyon-Dinar hatlarını kısa sürede tamamladı. Bu başarılarından dolayı Mustafa Kemal Atatürk tarafından "Demirağ" soyadını aldı.

İnşaat Projeleri ve Boğaz Köprüsü Hayali

Demirağ, demiryolu inşaatlarından sonra çeşitli büyük inşaat projelerine imza attı. İstanbul Boğazı'na köprü inşa etme projesini başlatarak, Golden Gate Köprüsü'ne benzeyen bir köprü hayalini gerçekleştirmek için çalışmalara başladı. Ancak, proje hükümetten onay alamadı ve bu durum Demirağ'ı büyük bir hayal kırıklığına uğrattı.

Havacılık Alanındaki Çalışmaları

1936'da Türkiye'nin ilk uçak fabrikasını kurma girişiminde bulunan Demirağ, ordunun uçak ihtiyacını karşılamak amacıyla harekete geçti. İstanbul'da bir deneme atölyesi kurdu, Gök Okulu'nu açtı ve Türk pilotlarının eğitimini sağladı. Türkiye'nin ilk yerli paraşütünü üretti ve 1941'de tamamen Türk yapımı ilk uçak olan Nu.D-36'yı üretti.

Ilk uçak fabrikasını kim kapattırdı?

Hukuk Mücadelesi ve Uçak Fabrikasının Kapanışı

Türk Hava Kurumu ile yaşadığı hukuk mücadelesi ve yaşanan bir dizi olay sonucunda, Demirağ'ın uçak fabrikası 1944 yılında kapanmak zorunda kaldı. Uçakların satışını yasaklayan bir kanun çıkarılması ve yaşanan hukuki sorunlar, Demirağ'ın hayal kırıklığına ve ekonomik zorluklara yol açtı.

Siyasi Kariyeri ve Ölümü

Demirağ, Türkiye'nin ilk muhalefet partisi olan Millî Kalkınma Partisi'ni 1945 yılında kurarak siyasi hayata atıldı. Ancak, partisi 1946 ve 1950 seçimlerinde meclise giremedi. 1954 seçimlerinde Demokrat Parti'den aday olarak Sivas milletvekili oldu. 13 Kasım 1957'de İstanbul'da şeker hastalığı nedeniyle hayatını kaybetti.

Mirası ve Anısının Yaşatılması

Demirağ, Türkiye'nin demiryolu ve havacılık sektörlerine yaptığı katkılarla tanınan bir iş adamıdır. Uçak fabrikasının kapanışının ardından yaşadığı zorluklara rağmen, Türk havacılık tarihine önemli bir iz bırakmıştır. Bugün, onun adını yaşatmak adına yapılan anma etkinlikleri ve mücadeleci ruhuyla hatırlanmaktadır.